UWANJA WA MAARIFA"MAAMKIZI YA KIISLAMU"

Maamkizi Ya Kiislam 'Assalaamu 'Alaykum' – Amri Na Fadhila Zake - 1

• Maamkizi Ya Kiislamu

1 - Umuhimu Wake

Kutoa salaam ni funzo muhimu tulilofundishwa na kuamrishwa katika Dini yetu, lakini tunaona kwamba limechukuliwa kuwa ni jambo jepesi lisilotiliwa hima na ilhali lina fadhila kubwa sana, na mojawapo ni kumfikisha mtu katika makazi ya Peponi.

عن أبـي هريرة رضي الله عنه قال: قال رسول الله : «لا تَدْخُـلُوا  الـجَنَّةَ حتـى  تُؤمِنُوا،  ولا تُؤمِنُوا  حتـى تَـحابُّوا  أوَلا أدُلُّكُمْ علـى  شَيءٍ  إذا فَعَلْتُـمُوهُ تَـحَابَبْتُـمْ؟  افْشُوا السّلامَ  بَـيْنَكُمْ»". صحيح مسلـم

Kutoka kwa Abu Hurayrah (Radhiya Allaahu 'anhu) kwamba Mtume (Swalla Allaahu 'alayhi wa aalihi wa sallam) amesema: ((Hamtoingia Peponi hadi muamini, na wala hamuwezi kuamini hadi mpendane. Je, nikujulisheni jambo ambalo mtakapolifanya mtapendana? Toleaneni Salaam baina yenu)) [Muslim]

Mtume (Swalla Allaahu 'alayhi wa aalihi wa sallam) alipohamia Madiynah, mafunzo ya maamkizi ya salaam yalikuwa ni katika mafunzo ya mwanzo kabisa kuwapa Maswahaba alipoyatoa katika khutba zake za mwanzo huko. Mafunzo haya pia yanabainisha kuwa kuamkia kwa maamkizi ya Kiislamu ni jambo litakalomuingiza Muislamu katika makaazi ya Pepo:

((ايها الناس ،أفشوا السلام، وأطعموا الطعام، وصلّوا  بالليل والناس  نيام  تدخلوا  الجنة  بسلام)) رواه الترمذي، حديث صحيح

((Enyi watu, toeni (amkianeni kwa) salaam, na lisheni chakula, na Swalini watu wanapolala (Tahajjud), mtaingia Peponi kwa amani)) [At-Tirmidhiy – Hadiyth Hasan]

Waislamu wanapokutana au kuwasiliana kwa njia yoyote inawapasa kusalimiana kwa maamkizi ya Kiislamu kama tulivyoamrishwa, yaani kuanza angalau kwa "Assalaamu 'Alaykum". Lakini inasikitisha kwamba wengi wetu hatufuati amri hii. Sababu ni ima usahaulifu au wengine hupatwa na aina ya kiburi na kuhisi kwa nini awe yeye kila siku tu anayeanza?  Wengine huanza na "Hujambo? "Habari gani?" "Hali?" "Vipi mzima?" "Habari za asubuhi" au 'Swabaahal-khayr" "Ahlan" "Marhaba".  Na kuna salaam nyinginezo zilizoenea katika jamii yetu zisizo hata na maana kama ‘Shikamoo’ na anayesalimiwa hujibu ‘Marahaba’, na tena salaam hiyo ina sharti; huwa ni ya upande mmoja kuanza kusalimia; mdogo kumsalimia mkubwa! Na wengine ni sababu ya uvivu kwani hufupisha maamkizi haya katika mawasiliano ya barua, maandikiano ya simu za mkononi (text messages) ambayo ndio yameenea sana katika zama zetu hizi, barua pepe (e-mail) kwa kuandika ima A.A, au A.A.W, au A.A.W.W.B. Wamekosa kutambua kwamba wanakosa fadhila kubwa za kuamikiana kikamilifu, jambo ambalo halimchukui mtu hata dakika moja kuandika kirefu 'Assalaamu 'Alaykum' au Assalaamu 'Alaykum wa RahmatuLLaahi wa Barakaatuh'.

Lakini bila ya shaka hayo ni kutokana na kukosa mafunzo haya muhimu na kutokutambua fadhila zake. Kwa hiyo tumeona kwamba ni jambo muhimu kupeana mafunzo haya na kukumbushana kwa umuhimu wake kwa vile tunapambana nayo kila siku, kila wakati katika maisha yetu katika mawasiliano baina yetu. Tunatumai kwamba baada ya kuzijua fadhila zake zifuatazo hapa chini, kila mmoja wetu atakimbilia kuanza yeye kutoa maamkizi yetu ya Kiislamu yaani kusema: 'Assalaamu 'alaykum'.

Zifuatazo ni Aayah na Hadiyth zenye amri na mafunzo muhimu ya maamkizi ya Kiislamu:

Tunapoingia majumbani mwa wenzetu:

((يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتًا غَيْرَ بُيُوتِكُمْ حَتَّى تَسْتَأْنِسُوا وَتُسَلِّمُوا عَلَى أَهْلِهَا ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْلَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ((

((Enyi mlioamini! Msiingie nyumba zisio nyumba zenu mpaka muombe ruhusa, na muwatolee salaam wenyewe. Hayo ni bora kwenu mpate kukumbuka)) [An-Nuur: 27]

Mifano kutoka kwa Malaika:

Kutoka kwa Jibriyl (‘Alayhis-Salaam) alipoingia kwa Mtume (Swalla Allaahu 'alayhi wa aalihi wa sallam) akiweko Mama wa Waumini:

 عن عائشة رضي الله عنه قالت‏:‏ قال لي رسول الله صلى الله عليه وسلم‏:‏ ((هذا  جبريل  يقرأ عليك  السلام))  قالت‏:‏  قلت‏:‏ ‏"‏وعليه السلام ورحمة الله وبركاته‏"‏‏ ‏متفق عليه‏

Kutoka kwa Mama wa Waumini 'Aaishah (Radhiya Allaahu 'anha) kwamba Mtume (Swalla Allaahu 'alayhi wa aalihi wa sallam) aliniambia: ((Huyu Jibriyl anakutolea salaam)) Nikamjibu: "Wa ‘Alayhis-Salaam wa RahmatuLLaahi Wa Barakaatuh" [Al-Bukhaariy na Muslim]

Malaika walipopita nyumbani kwa Nabii Ibraahiym (‘Alayhis-Salaam) kuelekea mji wa Nabii Luutw (‘Alayhis-Salaam) kuuangamiza:

((هَلْ أَتَاكَ حَدِيثُ ضَيْفِ إِبْرَاهِيمَ الْمُكْرَمِينَ))

((إِذْ دَخَلُوا عَلَيْهِ فَقَالُوا سَلَامًا قَالَ سَلَامٌ قَوْمٌ مُّنكَرُونَ))

((Je, Imekufikia hadiyth ya wageni wa Ibraahiym wanaoheshimiwa?  

((Walipoingia kwake wakasema: Salaam! Na yeye akasema: Salaam! Nyinyi ni watu nisiokujueni)) [Adh-Dhaariyaat: 24-25]